Propozycje zmian w Polskim Ładzie od 2023 r.
20.09.2022 / Publikacje / Podatki
Dnia 25 sierpnia do Sejmu RP wpłynął Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2544). Zmiany w dużej mierze pokrywają się z projektem Ministerstwa Finansów z dnia 27 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, którego omówienie znajdą Państwo tutaj.
W projekcie zostały przedstawione kolejne poprawki w ramach wprowadzonego z początkiem 2022 roku programu Polski Ład. Podatników z pewnością nie ucieszy propozycja dalszego przedłużenia tymczasowo podwyższonych stawek VAT. Jeżeli projekt wejdzie w życie, mniej obowiązków czeka podatników, którzy do tej pory byli zobligowani do sporządzania lokalnych dokumentacji cen transferowych w związku z zawieraniem transakcji ze spółkami mającymi siedzibę w rajach podatkowych. Kolejne zmiany mają objąć regulacje dotyczące spółek holdingowych, które, zgodnie z uzasadnieniem projektu, mają zwiększyć ich atrakcyjność. Doprecyzowaniu mają ulec normy dotyczące finansowania dłużnego. W artykule omówiono także propozycje zmian dotyczących estońskiego CIT oraz uchylenia przepisów o ukrytej dywidendzie.
Lokalna dokumentacja cen transferowych w zakresie transakcji z rajami podatkowymi
W przypadku transakcji kontrolowanych z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową próg dokumentacyjny wynosi 100 000 PLN, niezależnie od rodzaju transakcji.
W przypadku transakcji kontrolowanych z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową lub zagranicznym zakładem położonym na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, próg dokumentacyjny zgodnie z założeniami projektu ma wynieść:
1) 2 500 000 PLN – w przypadku transakcji finansowej
lub
2) 500 000 PLN – w przypadku transakcji innej niż transakcja finansowa.
Uchylenie przepisów o pośrednich transakcjach rajowych
Dodatkowo bardzo znaczącą zmianą jest propozycja uchylenia przepisów nakładających na podatnika obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych w zakresie pośrednich transakcji rajowych.
Zaproponowane uchylenie przepisów art. 11 o ust. 1a i 1b Ustawy o CIT, zgodnie z którymi sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych było obowiązkiem podatników, którzy dokonywali kontrolowanych i transakcji innych niż kontrolowana z podmiotami, których rzeczywisty beneficjent ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową oraz wartość tej transakcji za rok podatkowy, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi – za rok obrotowy, przekracza 500 000 PLN.
Oznaczało to, że podatnicy byli zobowiązani do weryfikacji swoich kontrahentów pod kątem identyfikacji beneficjenta rzeczywistego. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na fakt, że proponowane zmiany przewidują uchylenie przepisów wstecz. Oznacza to, że w przypadku wejścia w życie projektu w aktualnym brzmieniu trud podatników włożony w przygotowanie dokumentacji lokalnych na podstawie omawianych regulacji okaże się niepotrzebny. Jednakże uchylenie tych przepisów z pewnością oszczędziłoby podatnikom czasu i kosztów związanych z dotychczasowymi obowiązkami.
Zmiany w zakresie finansowania dłużnego
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego w części, w jakiej nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przewyższa kwotę 3 000 000 PLN albo kwotę odpowiadającą 30% uzyskanego przez podatnika EBITDA (zysk operacyjny przed odliczeniem odsetek od oprocentowanych zobowiązań, podatków oraz amortyzacji).
Przez nieprecyzyjną redakcje przepisów podatnicy i sądy stały na stanowisku, że podatnik może zsumować obie te kwoty. Nowelizacja proponuje rozwianie wątpliwości i doprecyzowanie przepisu w ten sposób, żeby jasno wskazywał, że chodzi o wyższą z wymienionych kwot (tj. bądź 3 000 000 PLN, bądź kwotę odpowiadającą 30% uzyskanego przez podatnika EBITDA)
Dodatkowo nowe regulacje przewidują wyłączenie z definicji finansowania dłużnego w części, w jakiej finansowanie dłużne udzielone zostało:
- na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) lub ogółu praw i obowiązków w podmiotach niepowiązanych
- przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, mające siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Zmiany w VAT
Jedną z bardziej kontrowersyjnych zmian jest utrzymanie „tymczasowych” podwyższonych stawek podatku od towarów i usług. W 2011 r. stawki VAT zostały tymczasowo podniesione z poziomu 22% i 7% na 23% i 8%. Tymczasowość oznacza do tej pory okres już ponad 10 lat, a przedstawiony projekt i tym razem nie zapowiada korzystnej zmiany. W myśl projektu podwyższone stawki będą obowiązywały od początku 2024 r. W roku 2023 podwyższone stawki VAT zostały natomiast po prostu wpisane jako stawki obowiązujące. W uzasadnieniu projektu możemy przeczytać, że utrzymanie podwyższonych stawek jest niezbędne w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie i koniecznością ponoszenia przez budżet państwa zwiększonych wydatków.
Do końca roku 2022 pozostaną w mocy przepisy tarczy antyinflacyjnej, które zakładają utrzymanie czasowego obniżenia stawek VAT na produkty żywnościowe, paliwa silnikowe, gaz ziemny, energię elektryczną i cieplną, nawozy dla rolników. Utrzymane ma również zostać obniżenie stawek akcyzy na paliwa silnikowe (olej napędowy, benzyny silnikowe, LPG), energię elektryczną i lekki olej opałowy oraz utrzymanie czasowego wyłączenia z podatku od sprzedaży detalicznej sprzedaży paliw (benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych), a także zwolnienie od akcyzy dla energii elektrycznej wykorzystywanej przez gospodarstwa domowe.
Zmiany w regulacjach dotyczących spółek holdingowych
W proponowanych zmianach ma dojść do pełnego zwolnienia z opodatkowania dywidend uzyskanych przez spółkę holdingową od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej. Do tej pory zwolnieniem z podatku dochodowego było objęte w części odpowiadającej 95% kwoty tych dywidend.
Zwiększeniu atrakcyjności ma pomóc także zmiana definicji spółki holdingowej przez usunięcie z jej definicji warunku niekorzystania ze zwolnień podatkowych na podstawie przepisów art. 20 ust. 3 oraz art. 22 ust. 4 Ustawy o CIT, przewidujących zwolnienia od dywidend na innej podstawie niż działanie w ramach spółki holdingowej. Uzasadnieniem tej zmiany jest uwzględnienie przez ustawodawcę faktu, że między spółkami działającymi w grupie może zachodzić wiele zależności i ograniczanie wskazanych wyżej zwolnień obniża atrakcyjność modelu spółki holdingowej.
Zmiana dotyczy również definicji spółki zależnej. Usunięte zostały postanowienia dotyczące warunku braku posiadania więcej niż 5% udziałów lub akcji w innych spółkach, posiadania ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz korzystania ze zwolnienia na podstawie przepisów o specjalnej strefie ekonomicznej lub Polskiej Strefy Inwestycji.
Uchylenie przepisów o ukrytej dywidendzie
Obecne regulacje, które miały wejść w życie od 1 stycznia 2023 r. przewidują, że w przypadku stwierdzenia, że podatnik przeznacza środki w sposób wskazujący na to, że mają one charakter ukrytej dywidendy, nie będzie miał możliwości uznania ich za kosz uzyskania przychodu.
Za ukrytą dywidendę uznano trzy kategorie kosztów:
- gdy wysokość tych kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku
- gdy racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść niższe koszty w przypadku wykonania porównywalnego świadczenia przez podmiot niepowiązany
- gdy koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem przed utworzeniem podatnika.
W uzasadnieniu uchylenia przepisów wskazano, że takie uregulowania prowadziłyby do wątpliwości w zakresie interpretacji przepisów o ukrytej dywidendzie i przepisami o cenach transferowych. Podniesiono również, że wskazane przepisem kategorie kosztów mają bardzo szerokie definicje i w związku z tym racjonalnie ponoszone przez podatników koszty mogłyby być uznawane za ukrytą dywidendę.
Zmiany w estońskim CIT
Zmiany dotyczą:
- Wybór opodatkowania estońskim CIT będzie zgodnie z nowymi regulacjami możliwy do końca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany ryczałtem
- Przepisów odnoszących się do sposobu określania wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą w przypadku wykorzystywania majątku na cele działalności gospodarczej i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości w tym zakresie
- Doprecyzowania przepisu określającego zobowiązanie podatkowe z tytułu tzw. korekty wstępnej i jego wygaśnięcia oraz dookreślenia terminu zapłaty podatku należnego od dochodu z przekształcenia
- Terminu zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku na pokrycie strat, zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy oraz ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto
- Warunków związanych z ponoszeniem kosztów z tytułu wydatków na zatrudnienie osób fizycznych na umowie innej niż umowa o prace. Wątpliwości w tym zakresie dotyczyły kwestii, czy to kryterium także uznaje się za spełnione, gdy zaliczki na podatek dochodowy i składki ZUS nie zostały pobrane przez płatnika (pracodawcę). Dotyczy to sytuacji, w których pracodawca nie jest zobowiązany do odprowadzania podatku i składek ze względu np. na status studenta pracownika. Nowelizacja precyzuje, że w takim przypadku warunek ten uznaje się za spełniony.
Podsumowanie
Mimo dużego podobieństwa proponowanych zmian w obu projektach, w artykule podkreślono najważniejsze różnice między nimi, oraz doprecyzowano poprzednio omawiane kwestie. Z pewnością warto zwrócić uwagę na fakt, że ustawy podatkowe i wprowadzane regulacje coraz częściej zmieniają sytuację podatników – i to niejednokrotnie z mocą wsteczną. W zakresie zmian i innych kwestii związanych ze skomplikowaną rzeczywistością podatkową chętnie udzielimy Państwu wsparcia, dzieląc się naszym doświadczeniem.
Autor publikacji
Powiązane
13.09.2024 / Aktualności
Mateusz Krawczyński o zwolnieniu z CIT dla ASI dla dziennika Rzeczpospolita
01.07.2024 / Aktualności
Natalia Dołowa o zaliczaniu wydatków na energię do kosztów kwalifikowanych dla dziennika Rzeczpospolita
29.02.2024 / Publikacje
Zmiany w amortyzacji budynków niemieszkalnych i budowli od 1 stycznia 2024 r.