Spółki zagraniczne: Spółka w Królestwie Niderlandów

Przepisy o osobach prawnych są w prawodawstwie Królestwa Niderlandów zawarte w księdze drugiej Kodeksu Cywilnego i obejmują także regulacje dotyczące spółek kapitałowych:

• Naamloze vennootschap (w skrócie N.V.) – dosłownie „spółka bezimienna”; odpowiednik polskiej spółki akcyjnej – korporacja otwarta;
• Besloten vennootschap (w skrócie B.V.) – dosłownie „spółka zamknięta”; odpowiednik polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• „Spółka inwestycyjna o zmiennym kapitale” – występująca w formie Naamloze vennootschap spółka, będąca w istocie wehikułem inwestycyjnym.

Zakładanie spółki N.V.

Spółka N.V. może zostać założona przez jednego akcjonariusza. Istnieje możliwość notowania jej na rynku regulowanym. Pomiędzy datą jej zawiązania, a datą wpisu do rejstru handlowego może  , występować jako spółka w organizacji.

Zawiązanie spółki N.V. następuje w formie aktu notarialnego w języku holenderskim, a pełnomocnictwo do podjęcia takiej czynności musi być udzielone w formie pisemnej.

Minimalny kapitał zakładowy wynosi 45.000 EUR. Istnieje jednak różnica pomiędzy kapitałem „autoryzowanym” – na którego emisję udzielono zezwolenia, a kapitałem rzeczywiście wyemitowanym i opłaconym przed rejestracją, który nie może być niższy niż 45.000 Euro w przypadku N.V. Podobnie jak w polskiej spółce akcyjnej, przed rejestracją należy opłacić przynajmniej ¼ kapitału, ale nie mniej niż 45.000 EUR.

Warunki dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym (na giełdzie)

Pomimo wcześniejszej możliwości emisji przez spółkę N.V. zarówno akcji imiennych (rejestrowane) jak i na okaziciela, od 1 stycznia 2020 roku, spółka N.V. może emitować tylko akcje rejestrowane w związku z obowiązkową dematerializacją akcji, które wcześniej miały formę dokumentową.

Aby spółka N.V. mogła być dopuszczona do obrotu na rynku regulowanym (na giełdzie), musi spełnić następujące warunki:

• Istnieć dłużej niż 5 lat.
• Kapitał własny musi wynosić co najmniej 5.000.000 Euro.
• Wartość wyemitowanych akcji musi być większa niż 5.000.000 Euro.
• Spółka musi wykazywać zysk przez co najmniej 3 lata w ciągu ostatnich 5 lat istnienia.

Akcje w spółce N.V. mogą być obejmowane za wkład pieniężny lub aportem. Akcje mogą być obejmowane przy zawiązaniu spółki za walutę inną niż EUR jeśli stanowi o tym akt notarialny na mocy którego jest powoływana, a w trakcie istnienia spółki – za jej zgodą.

W spółce występuje szereg mechanizmów podobnych do regulacji dotyczących polskiej spółki akcyjnej – np. instytucja „Squeeze-out’u” z wymaganą większością 95%, aczkolwiek realizowana na drodze postępowania przed – Izbą gospodarczą („Ondernemingskamer”) o charakterze sądowym (Sąd Apelacyjny w Amsterdamie), a także instytucja podobna do prawa poboru („Pre-emptive subscription right of shareholders”) czy postępowania konwokacyjnego.

Organy spółki 

Spółka typu „Naamloze vennootschap” (N.V.) jest osobą prawną działającą przez swoje organy, którymi jest Zarząd („Board of Directors”) oraz „Walne Zgromadzenie”  („General Meeting”). Zazwyczaj spółka posiada również Radę Nadzorczą („Supervisory Board”). Wspólnicy nie są odpowiedzialni za zobowiązania spółki N.V.

Decyzje dotyczące emisji nowych akcji spółki N.V. podejmuje Walne Zgromadzenie w drodze uchwały, lub inny organ spółki upoważniony przez to zgromadzenie na okres do 5 lat.

Opodatkowanie spółki N.V.

Spółka N.V. płaci podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości 15% od zysku nieprzekraczającego 395.000 EUR, natomiast stawka podatku od zysku powyżej 395.000 EUR wynosi 25,8%. Członkowie Zarządu płacą podatek od wynagrodzenia, które musi być wypłacane na zasadach rynkowych i być nie niższe od 46.000 EUR rocznie. Spółka N.V. jest także podatnikiem VAT.

Zakładanie spółki B.V.

Spółka B.V. posiada udziały imienne (rejestrowane). Zawiązanie spółki B.V. następuje w formie aktu notarialnego w języku holenderskim, a pełnomocnictwo do złożenia takiego oświadczenia woli musi być udzielone w formie pisemnej.

Nie ma wymogu co do minimalnego kapitału zakładowego spółki B.V. – wystarczy 1 Eurocent. Podobnie jak w przypadku spółki N.V., przy założeniu spółki B.V. należy opłacić przynajmniej ¼ kapitału zakładowego. W miejsce znanej prawu kontynentalnemu zasady ochrony kapitału stosuje się test wypłacalności, charakterystyczny dla anglosaskiego systemu prawa, który polega na określeniu, czy w spółce B.V. jest wystarczająca ilość środków pieniężnych (np. na wypłatę dywidendy), aby nie doprowadzić do utraty płynności finansowej i niezdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Test wypłacalności ma zakres czasowy jednego roku.

Organy spółki holenderskiej

Spółka typu „Besloten vennootschap” (B.V.) jest osobą prawną działającą przez swoje organy tj. Zarząd („Board of Directors”) i Zgromadzenie Wspólników („Shareholders Meeting”). Dopuszczalny jest także dwupoziomowy ustrój organów spółki B.V. („Two-tier Board) z udziałem Rady Nadzorczej („Supervisory Board”) jako organu kontrolnego. Spółka B.V. może posiadać jednoosobowy zarząd, a wspólnicy nie są odpowiedzialni za jej zobowiązania.

Opodatkowanie spółki B.V.

Spółka B.V. co do zasady jest podatnikiem VAT – może jednak skorzystać z programu dla małych firm (tzw. KOR).

Aby uczestniczyć w KOR, należy spełnić poniższe warunki:

• Przedsiębiorca jest podatnikiem VAT;
• Obrót przedsiębiorcy w roku kalendarzowym wynosi maksymalnie 20.000 EUR;
• Przedsiębiorstwo (w tym w formie spółki) ma siedzibę w Holandii.

Spółka B.V. również płaci podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości 15% od zysku do wysokości 395.000 EUR, natomiast stawka podatku od zysku powyżej 395.000 EUR wynosi 25,8%. Istnieje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania („UPO”), zawarta pomiędzy Holandią a Polską. W związku z tym, prawo do pobierania podatku PIT po stronie holenderskiej (i DWT – „Dividend Withholding Tax”) w związku z dywidendami wypłacanymi przez holenderskie spółki osobom fizycznym będącym polskimi rezydentami podatkowymi, jest ograniczone do 15%. Przy czym każdorazowo należy zweryfikować z polskim doradcą podatkowym, czy możliwe jest zaliczenie pobranego podatku w Holandii na rzecz zobowiązania wynikającego z  PIT osoby fizycznej, będącej rezydentem podatkowym w Polsce.

Członkowie Zarządu spółki B.V. płacą podatek od wynagrodzenia, które musi być wypłacane na zasadach rynkowych i być nie niższe od 46.000 EUR rocznie.

Wynagrodzenie menadżerów spółki B.V. tak jak w spółce N.V., musi również następować na zasadach rynkowych, a także możliwa jest procedura „Squeeze out” na tożsamych zasadach.

Sprzedaż (przedsiębiorstwa) spółki B.V. może odbywać się na dwa sposoby:

• Share deal – opodatkowana PIT,
• Asset deal –  opodatkowana CIT (spółka płaci podatek od księgowego zysku).

Spółka holdingowa dokonująca transakcji „Share deal” nie płaci podatku od wpływów, o ile posiada więcej niż 5% udziałów w spółce B.V., której udziały są przenoszone.

„Investment Company with Variable Capital” oznacza spółkę otwartą („Naamloze Vennootschap”), której wyłącznym celem jest zainwestowanie swojego kapitału (aktywów) w taki sposób, że związane z tym ryzyko jest rozłożone, aby umożliwić akcjonariuszom udział w zwrocie z inwestycji.

Zarząd („Board of Directors”) takiej spółki, zgodnie ze statutem, jest uprawniony do emitowania, nabywania i zbywania akcji w kapitale spółki. Ponadto, statut określa, że korporacja jest Spółką Inwestycyjną z Kapitałem Zmiennym („SICAV”), a spółce zarządzającej taką korporacją udzielono koncesji lub oświadczenia o objęciu nadzorem emisji jej akcji w rozumieniu holenderskiej Ustawy o nadzorze finansowym.

Taka spółka musi dokonać zgłoszenia w holenderskim Rejestrze Handlowym („KvK”) oraz Urzędzie ds. Rynków Finansowych („AFM”), iż posiada status Spółki Inwestycyjnej ze Zmiennym Kapitałem.

Fundusz holenderski jest otwartą spółką publiczną (N.V.) o statusie Spółki Inwestycyjnej o Zmiennym Kapitale i instytucją inwestycyjną, podlegającą lokalnym zwolnieniom podatkowym.

Z punktu widzenia wszystkich spółek holenderskich istotne jest, aby w Zarządzie zasiadały (tylko lub także) osoby posiadające holenderskie obywatelstwo, co determinuje rezydencję podatkową osoby prawnej, przy założeniu, że dana spółka jest zarządzana w miejscu rezydencji jej Członków Zarządu podejmujących kluczowe decyzje.