Spółki zagraniczne: Spółki na Malcie

12.08.2022 / Publikacje / Spółki i obsługa korporacyjna

Malta z uwagi na uwarunkowania historyczne (w 1814 roku kontrolę nad wyspą objęła Wielka Brytania), funkcjonuje w systemie prawa anglosaskiego. Pomimo, iż Malta w 1964 roku uzyskała niepodległość i została przyjęta do Organizacji Narodów Zjednoczonych, pozostała w Brytyjskiej Wspólnocie Narodów. Prawo spółek na Malcie osadzone jest więc w tradycji brytyjskiej i posiada podobne rozwiązania. Ponadto Malta w 2004 roku weszła do Unii Europejskiej i obecnie należy do strefy Schengen, a od 2008 roku także do strefy Euro.

Funkcjonowanie spółek na Malcie określa ustawa z dnia 1 stycznia 1996 roku – Prawo spółek (rozdział 386).

Rodzaje spółek handlowych na Malcie

Spółka handlowa („Commercial  Partnership”) może działać w następujących formach:

  1. partnership en nom collectif (odpowiednik spółki jawnej);
  2. partnership en commandite or limited partnership (odpowiednik spółki komandytowej);
  3. company (spółka kapitałowa).

W formie spółek osobowych może być prowadzona także działalność gospodarcza.

Prywatne i publiczne spółki kapitałowe

Spółka kapitałowa może prowadzić każdą dozwoloną prawem działalność, przy czym spółki kapitałowe mogą być prywatne (LLC) lub publiczne (PLC):

  1. public company (PLC ) –  odpowiednik spółki akcyjnej;
  2. private company (LLC) – odpowiednik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółki handlowe na Malcie posiadają osobowość prawną, która jest uzależniona od figurowania w rejestrze handlowym i wygasa wraz z wykreśleniem z rejestru.

Spółka jawna

Partnership en nom collectif jest odpowiednikiem spółki jawnej. Wymaga minimum dwóch wspólników, którzy odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki.

Odpowiedzialność wspólników ma charakter subsydiarny –
można sięgnąć do ich majątku tylko wtedy, gdy egzekucja wobec spółki okaże się nieskuteczna.

Akt założycielski takiej spółki powinien zawierać:  

  • imię i nazwisko/firmę oraz adres zamieszkania/siedzibę każdego ze wspólników,
  • firmę spółki,
  • siedzibę spółki (na Malcie),
  • przedmiot działalności spółki, w tym ogólne określenie, że spółka zajmuje
    się działalnością gospodarczą,
  • wartość oraz przedmiot wkładu każdego ze wspólników,
  • czas trwania spółki, jeśli jest określony.

Spółka komandytowa

Limited partnership posiada dwa rodzaje partnerów – general partner, odpowiadający swoją konstrukcją pozycji komplementariusza oraz limited partner, odpowiadający komandytariuszowi.

Spółka komandytowa jest spółką osobową, a odpowiedzialność za jej zobowiązania gwarantuje nieograniczona i solidarna odpowiedzialność jednego lub kilku wspólników, zwanych komplementariuszami. Istnieje też odpowiedzialność ograniczona do wysokości wniesionego wkładu jednego lub więcej wspólników, zwanych komandytariuszami. Wkładem komandytariusza nie może być świadczenie pracy lub usług.

W zakresie nieuregulowanym przepisami o limited partnership, stosuje
się do niej przepisy o spółce odpowiadającej konstrukcją spółce jawnej (partnership en  nom  collectif). Pozycja komplementariuszy jest zasadniczo zbieżna z pozycją wspólników w spółce jawnej.

Jeżeli komandytariusz sprawia wrażenie, że jest komplementariuszem – odpowiada jak komplementariusz.

Każdy komplementariusz ma prawo do samodzielnej reprezentacji spółki, jednak mogą oni jednomyślną uchwałą wskazać, którzy spośród nich będą prowadzić sprawy spółki i ją reprezentować. Jeśli umowa spółki tak stanowi, prawo to może przysługiwać również komandytariuszom.

Ponadto komandytariusz może reprezentować spółkę, jeśli zostanie mu udzielone pełnomocnictwo. W przeciwnym wypadku, w razie gdyby reprezentował spółkę bez umocowania, będzie to podstawą do jego odpowiedzialności za zobowiązania spółki oraz do usunięcia ze spółki.

Komandytariusze mają prawo do pozyskania dostępu do dokumentów finansowych spółki – w szczególności do jej bilansu oraz rachunku zysków i strat. Komandytariusze nie są, co do zasady zobowiązani do zwrotu wypłat z tytułu podziału zysku, które w dobrej wierze otrzymali – chyba że kwoty te są wymagane do pokrycia straty.

Komandytariusze mogą pobierać odsetki od zainwestowanego kapitału – chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Jeśli nie wnieśli wkładów w całości, mogą pobierać odsetki tylko za jednomyślną zgodą wszystkich komplementariuszy. W przypadku próby zmiany umowy spółki, uniemożliwiającej pobieranie odsetek, wymagana jest zgoda wszystkich wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Spadkobiercy komandytariusza mogą wejść do spółki, jeśli umowa spółki nie stanowi inaczej.  W przypadku gdy w spółce komandytowej nie ma żadnego komandytariusza lub komplementariusza jeśli inny wspólnik nie przystąpi do spółki w ciągu 6 miesięcy, spółka jest rozwiązywana.

Kapitał spółki komandytowej może zostać podzielony na udziały.

Szczególne zasady obowiązują, gdy żaden z komplementariuszy nie jest osobą fizyczną lub spółką, za której zobowiązania odpowiedzialność ponoszą jej wspólnicy. Mamy do czynienia z konstrukcją odpowiadającą polskiej spółce komandytowej, w której funkcję komplementariusza pełni spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Taka spółka powinna złożyć w Rejestrze Spółek oświadczenie w ciągu 14 dni od przystąpienia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako komplementariusza i analogicznie, gdy spółka traci tego rodzaju komplementariusza również zgłosić utratę statusu takiej szczególnej spółki komandytowej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to podstawowe narzędzie operacyjne spośród spółek na Malcie. Istotą spółki jest kapitał podzielony na udziały, które obejmują wspólnicy. Odpowiedzialność wspólników jest ograniczona do wysokości wkładów, które zobowiązali się wnieść, a których nie wnieśli.

Firma spółki może być dowolna, ale musi zawierać formę prawną – wskazanie, czy spółka jest publiczna czy prywatna (LLC lub PLC).

W takich spółkach istnieją dwa podstawowe dokumenty korporacyjne – Memorandum of Association oraz Certificate of Registation.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być jednoosobowa.

Należy sprecyzować przedmiot działalności spółki. Nie może zostać określony jako „każda zgodna z prawem działalność” lub jako ogólne prowadzenie działalności gospodarczej – w odróżnieniu od spółki osobowej.

W spółce publicznej zatwierdzony kapitał zakładowy (authorised share capital) powinien wynosić nie mniej niż EUR 46.587,47 EUR. W spółce prywatnej wartość ta wynosi 1.164,69 EUR. Minimalny kapitał powinien zostać objęty w całości, jeśli kapitał przekracza minimum. Wspólnicy powinni objąć przynajmniej minimum zgodnie z Memorandum of Association.

W spółce publicznej przy podpisywaniu Memorandum of Association konieczna jest wpłata minimum 25% wartości nominalnej objętych udziałów. W spółce prywatnej udział ten wynosi 20%.

Udziały mogą zostać pokryte aportem, ale nie może nim być świadczenie pracy lub usług. Aport musi być możliwy do rzetelnej wyceny. Własność aktywów stanowiących aport musi zostać przeniesiona na spółkę w ciągu pięciu lat od jej rejestracji. W przypadku podwyższenia wartości kapitału zakładowego, aporty muszą zostać wniesione w ciągu pięciu lat od dnia podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału.

Za reprezentację oraz prowadzenie spraw spółki odpowiadają dyrektorzy zarządzający spółki tworzący Radę Dyrektorów, będącą odpowiednikiem zarządu spółki. Są zobowiązani do działania w najlepszym interesie spółki, a wzorzec ich zawodowej staranności jest określony z użyciem anglosaskiej zasady business judgement rule. 

Dyrektor spółki jest zobowiązany w dobrej wierze oraz w najlepszym interesie spółki. Dyrektorzy spółki powinni dbać o dobro spółki i są odpowiedzialni za zarządzanie spółką, jej właściwe administrowanie oraz ogólny nadzór nad jej sprawami.

W szczególności, ale bez uszczerbku dla jakichkolwiek innych obowiązków nałożonych na dyrektorów spółki na mocy statutu lub umowy spółki, dyrektorzy spółki:

  1. są zobowiązany do zachowania należytej staranności, w związku z wykonywaną funkcją oraz wiedzą, umiejętnościami i doświadczeniem, które posiadają;
  2. nie mogą czerpać ukrytych, osobistych korzyści ze swojego stanowiska, niezwiązanych z dobrem firmy, ani też nie czerpać osobistych korzyści z poufnych informacji firmy;
  3. powinni upewnić się, że ich interesy osobiste nie są sprzeczne z interesami firmy;
  4. nie mogą wykorzystywać żadnego majątku, informacji ani możliwości spółki dla własnej lub innej korzyści, ani nie uzyskiwać w jakikolwiek inny sposób korzyści w związku z wykonywaniem swoich uprawnień, chyba że za zgodą spółki lub z wyjątkiem czynności dozwolonych na mocy statutu lub statutu spółki;
  5. powinni wykonywać swoje uprawnienia do celów, dla których uprawnienia zostały przyznane i nie mogą nadużywać tych uprawnień.

Każda spółka publiczna powinna mieć minimum dwóch dyrektorów, przy czym może to być osoba fizyczna lub prawna. Spółka prywatna może mieć jednego dyrektora. Jednym z dyrektorów zarządzających powinna być osoba posiadająca maltańską rezydencję podatkową co wpływa także na rezydencję podatkową spółki.

Do skutecznego powołania dyrektora wymagana jest jego zgoda, wyrażona w memorandum lub w inny pisemny sposób. Należy ją złożyć w Rejestrze Spółek.

Bez względu na postanowienia memorandum, uprawnień członków rady dyrektorów nie można skutecznie ograniczyć w stosunku do osób trzecich. Jedyne ograniczenia mogą być nakładane przez prawo.

Każda spółka musi posiadać również sekretarza, będącego obligatoryjnym organem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Funkcja sekretarza nie może być połączona z pozycją jedynego członka zarządu (bezpośrednio lub z użyciem osoby prawnej).

Dyrektorzy zarządzający posiadają uprawnienie do zmiany sekretarza spółki i powołania nowego w ciągu 14 dni.

Organem właścicielskim spółki jest zgromadzenie wspólników (general shareholders meeting). Powinno się odbywać minimum raz do roku. Zgromadzenia mogą być zwyczajne lub nadzwyczajne, przy czym  pomiędzy poszczególnymi zgromadzeniami nie może minąć więcej niż 15 miesięcy. Szczególne zasady występują na pierwszym zgromadzeniu wspólników po rejestracji spółki. Za odbywanie zgromadzeń w terminie odpowiedzialni są członkowie Rady Dyrektorów.

Fundusz inwestycyjny w formie spółki

Na Malcie w formie prawnej spółki kapitałowej można prowadzić typ funduszu inwestycyjnego o zmiennym kapitale. Zmienny kapitał podzielony jest na udziały pozbawione wartości nominalnej.

Memorandum of Association spółki będącej funduszem może precyzować działalność spółki wyłącznie jako działalność funduszu inwestycyjnego lub funduszu emerytalnego.

Kapitał funduszu jest w każdym czasie równy sumie aktywów, jakie fundusz posiada. Fundusz zobowiązany jest do wykupywania udziałów na żądanie. Przepisy nie precyzują warunków wykupu udziałów, w szczególności jego częstotliwości. Konstrukcją przypomina zatem pod tym względem otwarty fundusz inwestycyjny.

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się do naszego newslettera






    Powiązane

    22.04.2024 / Aktualności

    Brajan Ostatkiewicz o ochronie wierzycieli w reorganizacji transgranicznych dla Legalis

    11.04.2024 / Aktualności

    Brajan Ostatkiewicz o fundacji rodzinnej dla Legalis

    25.01.2024 / Aktualności

    Patrycja Wieczorek o likwidacji publicznych spółek medialnych dla Prawo.pl

    17.08.2023 / Publikacje

    Rewolucja w reorganizacjach przedsiębiorstw, czyli o zbliżających się zmianach w KSH

    04.07.2023 / Publikacje

    Odpowiedzialność za długi fundatora w fundacji rodzinnej

    30.05.2023 / Publikacje

    Spółki zagraniczne: Spółka w USA

    Powrót na górę